ขอรายงานการเดินทางในนามของคณะทำงานขับเคลื่อน… “มหาวิทยาลัยเพื่อชุมชน”

ขอรายงานการเดินทางในนามของคณะทำงานขับเคลื่อน… “มหาวิทยาลัยเพื่อชุมชน”

30 พ.ย. 68
คณะกรรมการขับเคลื่อน ออกเดินทางจากมหาวิทยาลัยรามคำแหง โดยรถของสภาคณาจารย์ และรถยนต์ส่วนตัว
จุดหมายปลายทางที่แรก คือ น้ำตกสะพานหิน มีลักษณะเป็นแนวป่าซึ่งเป็นแหล่งเรียนรู้ชุมชนของชาติพันธุ์
ญัฮกุร ของ อ.เทพสถิต จ.ชัยภูมิ ได้ทราบจากท่านนายอำเภอเทพสถิตที่มารอต้อนรับคณะของเราว่ายังมีชาวญัฮกุร
กลุ่มสุดท้ายเท่าที่สำรวจได้เหลืออยู่ประมาณ 6,000 คน มีวัฒนธรรมการดำรงชีวิตที่มี
“อัตลักษณ์” โดยเฉพาะภาษาตระกูล มอญ-เขมร ที่สันนิษฐานว่าอาจมีการสืบทอดมาตั้งแต่สมัยทวาราวดี
มีเรื่องราวมากมายที่ “คนใน” อยากสื่อสารกับสังคมไทย ซึ่งทีมวิจัยของเราเก็บรายละเอียดไว้

จากนั้นก็เริ่มเดินทางต่อ เบื้องต้นทำให้ทราบว่าพื้นที่ส่วนใหญ่ผู้คนยังมีชีวิตผูกพันกับวิถีการเกษตรอย่างเหนียวแน่น
พื้นที่ราบด้านล่างปลูกอ้อย มันสำปะหลัง ด้านบนเป็นสวนผลไม้ มีการลงทุนด้านท่องเที่ยวเชิงเกษตร
มีไม้ผลที่ต้องการอากาศเย็น ได้มีโอกาสสนทนากับผู้ประกอบการ (ศิษย์เก่ารามคำแหง) ในพื้นที่
ที่มีแนวคิดในลักษณะก้าวหน้า แต่เห็นคุณค่าของชุมชน ซึ่งท่านอธิการบดีของเราและทีมวิจัย
ก็ได้มีโอกาสเสนอแนะและแลกเปลี่ยนแนวคิด แนวทาง เพื่อร่วมวิจัยในชุมชน

หมดวันแรกบนพื้นที่สูงของ อ. เทพสถิต

1 ธ.ค. 68
เริ่มวันใหม่ด้วยการรับ “พลัง” จากพ่อขุน

ท่าน ผู้ช่วยศาสตราจารย์วุฒิศักดิ์ ลาภเจริญทรัพย์ อธิการบดีของเรา หลังจากเปิดงานอย่างเป็นทางการ
ท่านก็ร่วมเวทีเสวนากับข้าราชการในท้องที่ นำทีมโดยท่านนายอำเภอบำเหน็จณรงค์
และชาวชุมชนที่เป็นผู้ประกอบการและเกษตรกร ได้รับทราบปัญหาและอุปสรรคต่าง ๆ
ที่ทางทีมวิจัยของเรา นำมารวบรวมและ “สกัด” ออกมาเป็นโจทย์ ซึ่งจะเป็นแนวทางในการวางแผนทำงานร่วมกัน
มี “การวิจัย” เป็นเครื่องมือสำคัญ และในระหว่างการเสวนา ยังได้ไอเดียใหม่ ๆ
ที่จะช่วยเหลือบรรเทาความเดือดร้อนเฉพาะหน้า ทั้งทางสังคม เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อมของชุมชน
ก่อนการเริ่มต้นดำเนินการวิจัย

ช่วงบ่าย ทีมของเรา เคลื่อนที่จาก ห้องประชุมของสาขาวิทยบริการเฉลิมพระเกียรติ จ.ชัยภูมิ ไปพบปะกับ อบต. ต.หัวทะเล
ของ อ.บำเหน็จณรงค์ ได้รับทราบศักยภาพในการบริหารจัดการน้ำของชุมชน

ถัดจากนั้นก็เคลื่อนขบวนมาที่ศูนย์แปรรูปข้าวและผลไม้พื้นเมือง ต.บ้านเพชร พบกับ “คุณตั้ม” ซึ่งเป็นศิษย์เก่าของรามคำแหง
มีแนวคิดในการสร้างมูลค่าเพิ่มจากผลผลิตหลักทางการเกษตร นั่นคือข้าว ให้เพิ่มมูลค่าโดยแปรรูปเป็น “สุราชุมชน”
ที่มีมูลค่าสูง ได้รับรู้ถึงขั้นตอนที่ยุ่งยากของ “ระบบ” ที่เป็นอุปสรรคใหญ่หลวงในการประกอบการ
อาจเปรียบเป็น “คอขวด” ในการพัฒนาเศรษฐกิจของชุมชนท้องถิ่นในลักษณะก้าวหน้าของกลุ่มคนรุ่นใหม่ที่รักถิ่นฐานบ้านเกิด…
ทีมวิจัยของเราก็ทำการเก็บข้อมูลอย่างละเอียด เพื่อหาช่องทางพัฒนาร่วมกัน

2 ธ.ค. 68
วันแห่งการหาแนวทางฟื้นฟูดอกกระเจียว (ปทุมมา) 😄

ช่วงเช้า
ได้มีโอกาสเสวนากับข้าราชการและชาวบ้านของ เทศบาลตำบลบำเหน็จณรงค์ในห้องประชุมของเทศบาล
บรรยากาศของการเสวนาอบอวลไปด้วยความคาดหวังของพื้นที่ ที่มีต่อมหาวิทยาลัยรามคำแหงของเรา
เครื่องมือสำคัญคือ “การวิจัย” น่าจะเป็นแนวทางแก้ปัญหา “ผู้สูงวัย” ของชุมชนได้อย่างเป็นระบบ
เป็นความต้องการหลักของทั้งหน่วยงานภาครัฐฯ และชาวชุมชน ที่นำเสนอกับทีมของเรา…

เส้นทางของดอกกระเจียว… 🌸

ทีมของเราได้รับรู้ ทั้ง “ความสำคัญและที่มาของปัญหา” ตั้งแต่วันแรกที่มาถึง จ. ชัยภูมิ พรรณไม้ต้นน้อย ๆ
ที่เป็นทรัพยากรทางธรรมชาติของชุมชน บนอุทยานแห่งชาติป่าหินงาม ในพื้นที่ อ.เทพสถิต กลายเป็นจุดหมายสำคัญ
ในช่วงเวลาสำคัญ (มิย – สค.) ปลายฝนต้นหนาว ที่ชักนำนักท่องเที่ยวเดินทางเข้าสู่จังหวัด
นำพาเม็ดเงินเข้ามาสร้างเศรษฐกิจในท้องถิ่น
(แอบกระซิบดัง ๆ ว่าในเวลาเดียวกันเราแบ่งอีกทีมจากนิติศาสตร์ ไปศึกษาข้อมูลเบื้องต้นกับชาวบ้าน
ถึงความเดือดร้อนเกี่ยวกับกฎหมายที่ดินที่ถึงขั้นย้ายโบสถ์ย้ายบ้าน ย้ายรั้วรามฯ กันเลยทีเดียว 🙂)

เราได้พบหัวหน้า
อุทยานฯ พาทีมวิจัยสำรวจดูพื้นที่ทุ่งดอกกระเจียว รับทราบแนวทางแก้ไขปัญหาการลดน้อยลง
และกำลังจะหายไปทีละน้อยของต้นกระเจียวในทุ่ง ทีมวิจัยของเราเก็บข้อมูลอย่างระมัดระวังและอย่างละเอียด
รวมถึงได้พูดคุยกับปราชญ์ชาวบ้านคนสำคัญที่ร่วมมือกับหน่วยงานภาครัฐฯ ในการแก้ปัญหานี้

ผมคงไม่อาจเขียนคำขอบคุณทุกท่านได้ทั้งหมดอย่างละเอียด
ที่เริ่มตั้งแต่ ผู้ช่วยศาสตราจารย์วุฒิศักดิ์ ลาภเจริญทรัพย์ อธิการบดีของเรา
รองศาสตราจารย์ ดร.มณี อัชวรานนท์ (แม่งานที่ประสานสิบทิศ)
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. ก่อพงศ์ รองฯ สาขาชัยภูมิ
คุณต้อง หัวหน้าสาขาวิทยฯ จ.ชัยภูมิ และเจ้าหน้าที่ทุกท่าน ที่ให้การต้อนรับ อำนวยความสะดวก ประสานงานคนในพื้นที่
รวมถึงการมีจิตบริการอย่างสูงสุดอย่างไม่รู้จักเหน็ดเหนื่อย เพราะทีมสกัดโจทย์วิจัยของเรา ที่ “เอาจริง”
ดึกดื่นเพียงใดหลังจบงานแต่ละวันยังมานั่งสรุปงานโดยมี ท่านอธิการบดี ร่วมปรึกษาและให้กำลังใจในค่ำคืนหนาวเย็น….
รวมทั้งพี่เคนและน้องเอ้ ที่คอยอำนวยความสะดวกต่างๆในการเดินทางของพวกเราในครั้งนี้

การเดินทางของขบวนเราเพิ่งเริ่มต้น….
ปีนี้เราเริ่มต้นเดินทางจากพื้นที่แห่งชัยชนะ….
จ. ชัยภูมิ 😃

ลุกออกมาจาก ”พื้นที่ปลอดภัย“ แล้วมาร่วมขบวนเดินทางไปด้วยกันครับ….😀
#มหาวิทยาลัยรามคําแหง #สถาบันวิจัยและพัฒนา #สถาบันวิจัยสัตว์ในภูมิภาคเขตร้อน #มหาวิทยาลัยเพื่อชุมชน